فلج مغزی یا سی پی نوعی یکی از شایع ترین اختلالات رشدی است که به دلیل آسیب مغزی در دروان جنینی یا در سال های ابتدایی پس از تولد رخ می دهد.
این عارضه مغزی می تواند مشکلاتی در زمینه حرکت ، توانایی های ذهنی ، گفتار و … برای فرد مبتلا به همراه داشته باشد.
تاخیر در مراحل رشد حرکتی کودک یکی از مهم ترین علائم این عارضه مغزی است که با عوارض دیگری همچون اختلال در یادگیری، عقب ماندگی ذهنی و مشکلاتی بینایی و شنوایی همراه است.
کاهش و توقف اکسیژن رسانی به سلول های مغزی در دوران جنینی و یا حین زایمان های سخت و طولانی یکی از مهم ترین دلایل بروز این ناهنجاری هستند.
زمانی که کودک دچار فلج مغزی شود ، تونوس ماهیچه‌ای بدن او افزایش یافته و به همین دلیل کودک در کنترل عضلاتی که وظیفه ی انجام حرکت را دارند دچار مشکل خواهد شد.
عوامل مختلفی قبل از تولد و در دوران بارداری ، حین تولد و یا پس از آن در دروان کودکی ممکن است موجب آسیب مغزی در کودک شوند.
وارد شدن آسیب به مادر و جنین در دوران بارداری ، نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد حین تولد در طی زایمان های سخت و طولانی و یا وارد شدن آسیب به سر در دوران کودکی به دلایلی همچون سقوط از بلندی می توانند سبب بروز این عارضه شوند.
علائم و عوارض
- عدم هماهنگی عضلات
- ضعف شدید اندام ها
- اختلال در انجام فعالیت ها
- راه رفتن بطور غیر طبیعی و یا ناتوانی در راه رفتن که کودک را مجبور به استفاده از ویلچر می کند.
- خشکی و انقباض غیر عادی عضلات
- اختلالات گفتاری
- اختلال بلع غذا
- اختلال رشد ذهنی
- اختلال یادگیری
- مشکلات بینایی و شنوایی
- اختلال در انجام حرکات ظریف
توانبخشی فلج مغزی
مشکلات حرکتی ، اختلال در هماهنگی اندام ها ، اختلال در کنترل و هماهنگی عضلات و مشکلات این چنینی از جمله مهم ترین عوارضی هستند که کودک را نیازمند خدمات توانبخشی می کنند.
توانبخشی نقش مهمی در به حداقل رساندن مشکلاتی که در زمینه های حرکت ، گفتار ، درک و هماهنگی بین فعالیت ها برای این کودکان ایجاد شده دارد و به بهبود کیفیت زندگی آن ها در آینده نیز کمک زیادی می کند.
کاردرمانی برای بهبود توانایی جسمی و ذهنی این کودکان و کمک به بهبود تکامل فرایندهای رشدی در این کودکان از اهمیت زیادی برخوردار است.
کاردرمانی ضروری ترین راهکار توانبخشی در کودکان مبتلا به این اختلال است که به تقویت توانمندی ها و جلوگیری از تشدید ناتوانی ها کمک زیادی می کند.
ارتقا سطح توانایی ها ، به حداقل رساندن مشکلات جسمی و بهبود کیفیت زندگی از مهم ترین اهداف کاردرمانی در این بیماران است.
راهکارهای توانبخشی نقش مهمی در تسریع رشد جسمی – حرکتی و همچنین رشد ذهنی در کودکان مبتلا به فلج مغزی دارند و هرچه در سنین پایین تر آغاز شوند نتایج درمانی بهتری را نیز در پی خواهند داشت.
آسیب مغزی ناشی از این بیماری در سنین بالاتر پیشرفت نمی کند ولی مشکلات و عوارض حرکتی موجود درصورت عدم درمان و توانبخشی پیشرفت کرده و موجب از بین رفتن و کاهش شدید توانایی های موجود می شود، به همین دلیل شروع به موقع توانبخشی این کودکان از اهمیت زیادی برخوردار است.
کاردرمانگر با آموزش مهارت های روزمره زندگی با استفاده از وسایل کمکی ، تقویت یا ایجاد مهارت هایی مانند گردن گرفتن ، سینه خیز و چهار دست و پا راه رفتن ، آموزش نحوه صحیح غذا خوردن ، لباس پوشیدن ، حمام کردن و … ، بهبود وضعیت تعادلی و … کمک زیادی به این کودکان در کاهش وابستگی به اطرافیان و افزایش استقلال در انجام امور شخصی خواهد کرد.
مشکلات بلع و گفتاری نیز از جمله مشکلات شایع در کودکان مبتلا به این عارضه است که با روش های گفتار درمانی قابل بهبود هستند.
گفتاردرمانگر در مورد نحوه صحیح تغذیه و غذا دادن به این کودکان آموزش های مناسبی به والدین خواهد داد.
کلمات مرتبط :
