درمان کودکان بیش فعال ، به ویژه آنهایی که مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) تشخیص داده شده اند، نیاز به یک رویکرد جامع و چند وجهی دارد. این رویکرد اغلب شامل ترکیبی از رفتار درمانی، مداخلات آموزشی، دارودرمانی در صورت لزوم و حمایت والدین، معلمان و متخصصان مراقبت های بهداشتی است.
ADHD یک اختلال عصبی رشدی است که با الگوهای مداوم بی توجهی، تکانشگری و بیش فعالی مشخص می شود که می تواند به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره کودک تأثیر بگذارد. معمولاً در دوران کودکی ظاهر می شود و می تواند تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه یابد.
بیش فعالی که یکی از علائم بارز ADHD است، شامل بی قراری بیش از حد، بی قراری، مشکل در نشستن، صحبت بیش از حد و تکانشگری است. این رفتارها می تواند در مدرسه و خانه مخرب باشد و بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و عزت نفس کودک تأثیر بگذارد.
درمان کودکان بیش فعال
اولین قدم در درمان کودکان بیش فعال، تشخیص دقیق است. ارزیابی جامع توسط یک متخصص واجد شرایط، مانند یک متخصص اطفال، روانپزشک کودک، یا روانشناس بالینی، بسیار مهم است. این ارزیابی شامل:
- شرح حال دقیق پزشکی: برای رد سایر شرایط پزشکی یا عوامل موثر در بیش فعالی.
- مشاهدات رفتاری: جمع آوری اطلاعات از والدین، معلمان و مراقبان در مورد رفتار کودک در محیط های مختلف.
- مقیاسهای استاندارد ADHD: این مقیاسها میتوانند به ارزیابی شدت علائم ADHD کمک کنند.
- تست عصب روانشناختی: ارزیابی عملکرد شناختی، عملکرد اجرایی و توجه.
یک تشخیص دقیق تضمین می کند که درمان متناسب با نیازهای خاص کودک است و به رد سایر شرایطی که ممکن است علائم ADHD را تقلید کنند کمک می کند.
هنگامی که تشخیص مشخص شد، والدین و مراقبان باید در مورد ADHD و بیش فعالی آموزش ببینند. درک شرایط برای مدیریت موثر آن بسیار مهم است. آموزش روانی شامل:
- توضیح ADHD: یادگیری در مورد اساس عصبی-بیولوژیکی ADHD به والدین و مراقبان کمک می کند تا بفهمند که این امر صرفاً نتیجه فرزندپروری ضعیف یا یک مسئله رفتاری نیست.
- گزینه های درمانی: والدین باید از گزینه های درمانی موجود، از جمله رفتار درمانی، دارو درمانی و مداخلات آموزشی مطلع شوند.
- راهبردهای مدیریت علائم: یادگیری راهبردهای عملی برای مدیریت بیش فعالی، تکانشگری و بی توجهی می تواند والدین و مراقبان را برای ارائه حمایت بهتر توانمند کند.
رفتار درمانی برای کودکان بیش فعال
رفتار درمانی سنگ بنای درمان ADHD است و می تواند به ویژه در رفع بیش فعالی موثر باشد. چندین مداخله رفتاری مبتنی بر شواهد وجود دارد:
آموزش والدین
برنامههای آموزشی والدین، مانند درمان تعاملی والدین و کودک (PCIT) و سالهای باورنکردنی، به والدین و مراقبان کمک میکنند تا استراتژیهای فرزندپروری مؤثری را توسعه دهند. این برنامه ها آموزش می دهند:
- تکنیک های تقویت مثبت: پاداش دادن به رفتارهای مطلوب
- ثبات در نظم و روال: ایجاد برنامه ها و پیامدهای قابل پیش بینی.
- مهارت های ارتباطی: تقویت ارتباط والدین و فرزند برای کاهش تعارضات و بهبود انطباق.
- راهبردهای حل مسئله: آموزش به والدین چگونه به چالش های رفتاری به طور موثر رسیدگی کنند.
مداخلات کلاس درس رفتاری
معلمان نقش حیاتی در مدیریت بیش فعالی در محیط های مدرسه ایفا می کنند. مداخلات کلاس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اصلاحات کلاس درس: ایجاد یک محیط کلاسی ساختاریافته و حمایتی، از جمله ترتیب صندلی و روال.
- نمودارهای رفتاری و سیستمهای پاداش: مشابه آنچه در آموزش والدین استفاده میشود، میتوان این نمودارها را در کلاس درس برای تقویت رفتارهای مثبت پیادهسازی کرد.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
CBT که اغلب در کودکان و نوجوانان بزرگتر استفاده می شود، به افراد مبتلا به ADHD کمک می کند تا استراتژی هایی برای خود تنظیمی، کنترل تکانه و مدیریت زمان ایجاد کنند. CBT می تواند نه تنها جنبه های رفتاری بلکه چالش های عاطفی مرتبط با ADHD را نیز مورد توجه قرار دهد.
دارو درمانی
در برخی موارد، ممکن است دارو درمانی برای درمان کودکان بیش فعال در نظر گرفته شود، به خصوص اگر بیش فعالی و تکانشگری به طور قابل توجهی عملکرد کودک را مختل کند.
بیشتر بخوانید :
